maandag 16 april 2018

62. Oma's cataractoperatie


‘Arendsogen’ kreeg ze iedere keer weer te horen na een beroepsmatig verplicht oogonderzoek. Ogen waarmee het zicht ver boven dat van een gemiddelde medemens uitstak. Soms was er zelfs ongeloof bij het opmerken van een object dat volgens de artsen nog niet in haar gezichtsveld kon waar te nemen zijn maar toch was het zo. De jaren en normale slijtage zorgden ervoor dat ook zij een bril voor zowel ver als dichtbij nodig had. Een multifocale bril was niet aan haar besteed dus ging ze jaren door met het wisselen, en heel regelmatig zoeken, van brilletjes. Tientallen keren gaf ik de raad om haar leesbril rond de nek te hangen maar dat vond ze niet makkelijk. Misschien lag het ook aan het feit dat het smossen op bengelende leesbrillen een beetje erfelijk is en ik het vooral van haar kant meekreeg.

Een jaar of tien geleden kreeg ze de eerste tekenen van lensvertroebeling, cataract of staar genoemd. Toch evolueerde het over de jaren heen maar heel langzaam. Vorig jaar kreeg ze het advies om dit jaar toch over te gaan tot een operatie. Niet echt haar favoriete bezigheid. Iemand of iets haar ogen aanraken voelt voor haar als doorprikt worden met duizenden naalden. De reflex om haar ogen keihard dicht te knijpen, voor iemand nog maar in de buurt komt, is dan ook heel sterk aanwezig. 


Aangezien ik ondertussen een beetje een ervaringsdeskundige ben in het ondergaan van oogoperaties (en zelf ook twee cataractoperaties onderging ) probeerde ik haar gerust te stellen. Gelukkig had ik een heel jaar de tijd om mijn psychologische gesprekken te voeren. Als bij wonder slaagde ik erin, een maand voor de eigenlijke ingreep, haar te laten begrijpen dat het om een eenvoudige procedure gaat die op een 20-tal minuutjes is geklaard. Ogen openhouden doen ze daar wel voor jou en moet je dus niet aan denken. Mijn (nu ook die van haar) chirurg is een heel rustig iemand die door de operatie heen praat en je zo een aangenaam gevoel van vertrouwen creëert.

(foto : de door cataract vertroebelde lens)


(foto : het eerste beeld is een normaal beeld, het tweede toont hoe het licht onregelmatig verspreid wordt over het netvlies, i.p.v. op de macula of gele vlek, waardoor een vertroebeld beeld wordt weergegeven.)

Het moment breekt aan. Rustig gaat ze naar het ziekenhuis waar de ingreep plaatsvindt. De operatie verloopt heel vlotjes en op een kwartiertje is ze terug. Het hele bezoek neemt een tweetal uurtjes in beslag. Leuk om te horen dat ze het heel goed doorstond en nu eindelijk kan zeggen dat het ‘niks inhoudt’ en heel vlug voorbij gaat. Alles ging er heel rustig aan toe. Voorzien van de beschermende oogschelp gaat ze huiswaarts.


(foto : er wordt een steriel doek aangebracht. Door een opening in het doek wordt het oog bereikbaar. Het oog wordt opengesperd en zo is het voor de chirurg heel makkelijk om, via een kleine opening in het oog, de eigen lens met behulp van een laserstraal te verpulveren, het lenszakje leeg te zuigen en de leegte op te vullen met de nieuwe, op sterkte aangepaste, kunstlens. De opening is het oog bedraagt 2mm en hoeft zelfs niet gehecht te worden.)


De volgende dag moet ze terug op controle. Ik besluit haar te vergezellen omdat ik heel graag aanwezig wil zijn bij de onthulling van haar ‘nieuwe’ oog. Wanneer de schelp verwijderd wordt maak ik haar attent op een kleurrijk schilderij dat aan de receptie hangt en zeg dat ze even moet switchen tussen haar twee ogen om het verschil in kleur te zien. Het oog draagt natuurlijk nog wat sporen van de operatie de dag ervoor en de zalf die zich nog in het oog bevindt maar toch merkt ze duidelijk dat de kleuren mooier zijn. Bij het onderzoek van de oogarts hoor ik een tikkeltje trots in zijn stem wanneer hij aangeeft dat er bijna al niet meer te zien is dat het oog de dag ervoor een operatie onderging. Vlotjes leest ze, met nog steeds openstaande pupil, alle aangegeven regels op de letterwand door om te eindigen bij de regel met de kleinste letters. De nieuwe kunstlens doet het perfect. Even krijg ik tranen in mijn ogen wanneer ik besef dat mijn 74 jarige mama terug een perfect zicht kreeg. Zo goed als, moet ik er wel aan toevoegen, want een kleine correctie als leesbril zal nog nodig zijn. Ze krijgt nog de nodige verzorgende druppels mee en kan terug huiswaarts. 

Over twee weken wordt ook het rechteroog geopereerd. 5 Weken later krijgt ze een definitieve meting voor het leesbrilletje. Het blijft een ongelooflijk mooie ingreep met een wonderlijk resultaat.



Tip : wees voorzichtig de eerste dagen na de ingreep. Bij het bukken ga je door de kniën en buig je hoofd niet voorover. Til geen zware dingen en maak geen bruske (oog)bewegingen. Het is aan te raden het algemeen rustig aan te doen. Voorzie wat eten in de diepvries, laat je man (of vrouw) eens koken of wanneer dat totaal geen optie is, ga gezellig uit huis lunchen. Een zonnebril is de eerste dagen aan te raden wanneer de zon schijnt (de heldere lens laat plots veel meer licht binnen waardoor je, de eerste dagen, een onaagenaam gevoel krijgt). Vergeet de druppels niet, gebruik ze correct. Laat 5 minuten tussen het druppelen van de 2 producten. Hier nog eens de beste manier om te druppelen :

Tip druppelen: Open het oog door je linkerduim en wijsvinger respectievelijk op je onder- en bovenooglid te leggen en trek zo je oog open. Met je andere hand neem je het flacon en steun je op je linkerhand (pink en ringvinger) zodat het flacon je oog niet kan raken. Druppel en doe het oog dicht. Vervolgend druppel je op dezelfde manier in het andere oog, sluit ook dat oog en zet je wijsvinger en duim in de binnenhoekjes van je ogen zodat je de traankanaaltjes afsluit. Houd dit 2 minuten aan. Nadien mag je de ogen heel zachtjes deppen (niet wrijven). Na 5 minuten druppel je het andere product. Wanneer de twee operaties vlug op elkaar volgen vergeet dan niet dat ook het oog dat eerst werd geopereerd nog de nodige nazorg moet krijgen. Dit tot 4 weken na de operatie.

Wanneer je een gevoelige huid hebt doe je er goed aan de dagen ervoor je gelaat goed in te wrijven met een vettige crème (type dagcrème of zelfs gewoon uierzalf). Let wel : de dag van de operatie mag het NIET! Beiden hadden we last van een bobbeltjesveld in onze hals nadat wat vloeistof onder het operatiedoek was doorgelopen. Mijn mama hield er zelfs enkele dagen een, grappig maar jeukend, Dumbo-oor aan over na de eerste operatie. Gelukkig was een zalfje voldoende om het terug naar het normale formaat te krijgen.













(foto links : het Dumbo-oor goed voorzien van een laag zalf. Vliegen lukte nog net niet maar geef toe, de gelijkenis is toch treffend.)


Cataractoperaties ze bestaan al eeuwenlang. Van kwakzalverij tot de voorlopers van de huidige hoogtechnologische ingrepen : https://www.kimbols.be/medisch/oogziektes-behandelingen/cataract/de-cataractoperatie-in-de-xviiide-eeuw.html (Voorleesknop rechts bovenaan)



Anekdote: een hobby : dankzij mijn buurvrouw kon ik mee naar de aquagym. Heel leuk een bende vrouwen samen in het water en een monitrice bovenaan de rand van het zwembad. Op muziek moesten we heel wat oefeningen doen maar doordat de leerkracht juist voor een muurverlichting stond was het voor mij, zelfs met bril, wel heel moeilijk om te volgen. Ik deed dus maar wat maar toen we samen met een partner moesten oefenen was het hek helemaal van de dam toen ik er eentje kreeg die een stuk kleiner was dan ik en door het constante gehuppel we steeds verder in het diepe water verzeild geraakten. Een paar blubjes later besefte ik dat we beter een paar passen naar het ondiepe namen.

Als het leven wazig wordt : schenk nu een cataractoperatie want niet in ieder werelddeel is deze ingreep vanzelfsprekend : https://www.lightfortheworld.be/als-leven-wazig-wordt/


Mijn facebookpagina : hogemyopie